Koklear İmplant Sistemi

Koklear İmplant işitme cihazlarından az veya hiç yarar sağlayamayan ileri ve çok ileri derecede işitme kaybı olanlara yardımcı olmak için tasarlanmış elektronik bir aygıttır.

Bu tip işitme kaybında işitme cihazları sınırlı fayda sağlamaktadır. İşitme cihazları sesi yükseltmek üzere dizayn edilmiştir. Ancak koklea bu sesi işlemleyememektedir. Koklear İmplant, koklea’nın işlem görmeyen kısmını bertaraf etmektedir ve ses sinyallerini direkt olarak işitme sinirine ulaştırmaktadır.

Koklear İmplant sistemi günlük sesleri şifrelenmiş elektriksel uyarımlara dönüştürür. Uyarımlar işitme sinirini uyarırlar ve beyin onları ses olarak algılar.

Koklear İmplant, etkin bir şekilde dil öncesi ve dil sonrası işitme kayıplı yetişkin ve çocuklarda kullanılabilmektedir.

Bir Koklear İmplant sistemi iki kısımdan meydana gelir:

İÇ KISIM

• İmplant (Ameliyat ile yerleştirilen iç kısım)

HARİCİ KISIM

• Konuşma İşlemcisi (Kulak arkasına takılır), kontrol ünitesi (mikrofon, hassasiyet ve ses ayar kontrolü), pil yuvası ve aktarıcı mıknatıstan oluşur.

Koklear İmplant Nasıl Çalışır?

Koklear İmplant Sistemi günlük sesleri kodlanmış elektrik sinyallerine çevirir. Bu elektrik sinyalleri, işitme sinirini uyarır ve beyin bunları ses olarak algılar. Beyin ses bilgisini ne kadar çabuk alırsa ses de o kadar çabuk anlaşılır.

1. Sesler mikrofon tarafından alınır ve elektriksel sinyallere dönüştürülür.
2. Sinyaller konuşma işlemcisine ulaşır ve burada kodlanır (özel biçimde elektriksel uyarımlar).
3. Uyarımlar aktarıcıya yollanır ve buradan radyo dalgaları vasıtasıyla deriden geçip implant’a ulaşır.
4. İmplant, Koklea’da bulunan elektrotlara bir elektriksel uyarım kurgusu yollar.
5. İşitme siniri uyarımları alır ve beyine yollar. Beyin bu sinyalleri ses olarak algılar.

Koklear İmplant’tan Kimler Yararlanabilir?

Doğuştan veya sonradan işitme kaybına uğrayan çocuklar ve yetişkinler, Koklear İmplant’tan her iki kulak içinde etkin biçimde yarar sağlayabilirler. MED-EL Koklear İmplantları 70’den fazla ülkede, dil öncesi ve dil sonrası işitme Kayıplı çocuk ve yetişkinlerde başarıyla kullanılmaktadır. Koklear İmplant’tan ne kadar yarar sağlanacağını tahmin etmek mümkün olmamakla beraber, aşağıdaki değerlendirmeler yardımcı olmaktadır.

• Küçük yaşta implantasyon tercih edilir. Çünkü dil gelişimi işitme için önemlidir ve araştırmalar erken implante edilen çocuklarda daha çok yarar sağladığını göstermektedir.
• Konuşma ve dil hafızasını hala muhafaza edenler Koklear İmplant’tan daha çok yarar elde edebilirler.
• Ne kadar uzun süre ileri derecede işitme kaybı ile yaşanmışsa, implant’tan yarar elde etmede o kadar azalacaktır.

Koklear İmplant Adaylarının Genel Kriterleri*:

• Çocuklar için; her iki kulağında çok ileri derecede sensorinöral tipte işitme kaybı olması,
• Yetişkinler için; her iki kulakta ileri çok ileri derecede sensorinöral tipte işitme kaybı olması,
• İmplantasyon yaşının küçük olması, operasyona tıbbi uygunluk,
• İşitme cihazından çok az ya da hiç yarar görmemesi,
• Medikal probleminin olmaması (Kontraendikasyonlar),
• Yüksek motivasyon ve uygun beklentilerin olması,
• Hastanın eğitim alabilmesi ve eğitiminin izlenebilmesi gereklidir.

Genel Kriterler, bulunduğunuz bölgelerdeki Koklear İmplant merkezlerine göre değişiklik gösterebilir.

Koklear İmplantın Yararları

Koklear İmplant konuşmaları, çevresel sesleri ve müziği işitmeye yarayan geniş bir seçenek sunar.

Sonuçlar implant edilmiş hastalarda konuşmayı anlamanın çok daha önemli olduğunu göstermiştir. Koklear İmplantın yararının ölçümü laboratuar ortamında dudak okuma olmaksızın yapılan bilimsel araştırmalara dayanır. Açık ortamda konuşmanın anlaşılması önemli ise de implant kullanıcısı için tek kriter bu değildir. Çevresel seslerin, kapı zillerinin, alarm sinyallerinin algılanması işitme kaybı olan hastanın hayatında farklılıklar yaratır.

GÜNLÜK SESLERİ İŞİTME
Neredeyse tüm kullanıcılar, daha çok çevresel sesler duyma yeteneğine ulaşacaklarından, implant’tan yarar sağlarlar. Böylece kişinin çevresi ile daha yakın ilişki içinde olması mümkün olur. Ayrıca trafik, alarm, siren gibi sesleri duyacaklarından kişiler daha güvenli olacaklardır.

İŞİTME VE KONUŞMAYI ANLAMA
Neredeyse tüm kullanıcılar Koklear İmplant vasıtasıyla konuşma seslerini işiteceklerdir. Konuşma seslerinin anlaşılması özellikle çocuklarda belirli bir zaman alacaktır. Konuşulanları işitebilme yeteneği özellikle dudak okuması yapanlara çok yardımcı olur ve çoğu kullanıcılar için günlük yaşamında iletişimi çok kolaylaştırır. Bundan başka, kullanıcılar dudak okuması yapmadan konuşmayı anlamaya başlayabilirler. Hepsi, değil fakat pek çok Koklear İmplant kullanıcısı zamanla bu yeteneği kazanabilmektedirler.

KONUŞMA BECERİSİ
İmplant kullanıcıları kendi konuşmalarını ve diğerlerinin konuşmalarını işiterek zamanla kendi konuşmalarını düzeltebilirle. Kullanıcılar gelişen konuşma hünerleriyle sosyal, eğitimsel ve kariyer fırsatlarına açık olduklarını bildirmişlerdir.

TELEFON KULLANIMI
Pek çok kullanıcı zamanla dudak okuma yapmaksızın konuşmayı anlamaya başlarlar. Bazı kullanıcılar da telefonda konuşma yeteneğini bile kazanabilirler.

Ne Zaman Koklear İmplant Uygun Olmayabilir?

Koklear İmplant sistemleri dünyanın her yerinde binlerce insan tarafından başarıyla kullanılmasına rağmen bazı özel durumlar Koklear İmplant’ı belirgin bir kişi için uygun kılmayabilir. Bu özel durumların bazıları şunlardır:

İŞİTME “ÇOK İYİDİR”
İyi ayarlanmış bir işitme cihazı bir kişiye yeterli konuşma ve anlama kapasitesi sağlıyorsa (dudak okuma yardımı ile de olsa) bu seçenek Koklear İmplant’tan daha iyidir.

ÇOK UZUN SÜRE İLERİ DERECEDE İŞİTME KAYBI
Eğer işitsel sinir hiç veya çok uzun zamandır uyarılmadıysa, ses bilgilerinin beyine yeterli biçimde iletilmesi mümkün olmayabilir.

İŞİTME KAYBININ ANA NEDENİ KOKLEA DEĞİLDİR
İşitme kaybının nedeni iç kulak ile ilgili değilse Koklear İmplant yarar sağlayamaz.

AMELİYATIN BAŞARISIZ OLMA OLASILIĞI
Eğer Koklea, elektrotları alamayacak kadar kötü durumda veya işitsel sinir hasarlı veya mevcut değilse bir standart Koklear İmplant’ın yarar sağlaması olanaksızdır.

TIBBİ OLARAK UYGUNSUZLUK
Hasta anestezi ve ameliyata dayanabilecek kadar sağlıklı olmalıdır. Ayrıca hasta ameliyat sonrası programlara uyacak ve cihazın dış parçalarını takacak koşullarda olmalıdır.

UYGUN OLMAYAN BEKLENTİLER
Hastalar ve ailelerinin Koklear İmplant (Kİ) sistemlerinin sağlayacağı yararlar konusunda gerçekçi beklentiler içinde olmaları çok önemlidir.

AİLE VEYA DESTEK EKİBİNİN YETERSİZ DESTEĞİ
Koklear İmplant sistemin başarılı olması için ailenin veya destek ekibinin desteği çok önemli bir faktördür. Özellikle çocuklarda bu tür destek yaşamsal önem taşır.

KOKLEAR İMPLANT İLE DUYMA

İlk Sesler Konuşma işlemcisi operasyondan 3-6 hafta sonra takılır. Her kullanıcı için özel olarak ayarlanır. Konuşma işlemcisini ayarlamak Hasta konuşma işlemcisini takar. İşlemci bilgisayara’da başlanır. Bilgisayar kontrol edilmiş seviyelerde sinyaller üretir. Kullanıcı, Duyduğu en az sesi belirtir (eğik seviyesi) En yüksek fakat rahatsız etmeyen sesini belirtir (en rahat seviyesi) Kokleanın içindeki tüm elektrotlar için bu iki seviye saptanır. Bu bilgi kullanılarak bir program yaratılır. Bu program, sesleri bu iki seviyenin arasında yerleştirir. Böylece sesler duyulur, fakat hastayı rahatsız etmez. Takip eden seanslarda bu program tekrar ayarlanır.