Çok Ağır Düzeyde Zihinsel Engeli Olan Çocukların Ailelerine Öneriler

ÇOK AĞIR DÜZEYDE ZİHİNSEL ENGELİ OLAN ÇOCUKLARIN AİLELERİNE ÖNERİLER

Bu çocuklar, hayata uyum sağlamakta güçlük çeken ve tüm ihtiyaçlarını karşılamada başkalarının yardımına ve klinik bakıma ihtiyaç duyan engellilerdir.

Aileye öneriler;

• İleri derecede zihinsel engelli çocuklarda yaralayıcı davranışlar; saçını çekme, kafasını vurma v.b. davranışlar ortaya çıkmaktadır. Bazı uzmanlara göre bunun nedeni çocuğun çevresel ve sosyal uyaranlardan aşırı derecede soyutlanmasıdır. Bu durumda çocuk gereksinim duyduğu ancak çevresinden alamadığı uyaranları kendisi yaratmaktadır. Çocuğun kendine zarar verici bu davranışlarını azaltmak için çocuğa uyarıcı zenginliği sağlayınız.
• İleri derecede zihinsel engelli çocukların düşük düzeydeki işlevleri nedeniyle eğitim programlarında öz bakım (tuvalet alışkanlığı, yemek yeme vb.) dil ve hareket becerilerine daha fazla önem verilmelidir.
• İleri derecede zihinsel engelli çocuğun basma kalıp ve kendini yaralayıcı davranışlarını iyileştirmede yaygın olarak davranış değiştirme yöntemi uygulanmaktadır. Davranış değiştirme yönteminde istenilen davranışı arttırmak istenilmeyen davranışları azaltmak yada ortadan kaldırmak için tutarlı olarak pekiştireç yada cezalandırma(ödülün verilmemesi) yöntemleri uygulanmaktadır. Pekiştirme zaman geçirilmeden ve açık bir biçimde yapılmalıdır. Örnek (çocuğa ilgi gösterilmesi gibi sosyal bir nitelikte bir pekiştireç olabilir).
• İleri derecede zihinsel engelli çocuklar bir defa da pek çok kavramı öğrenemezler bu nedenle kavramlar çocuğa tek tek öğretilmelidir. Bir kavram iyice öğrenilmeden diğerine geçilmemelidir.
• Kısa, basit ve somut komutlara çocuk alıştırılmalıdır. Olumsuzdan daha çok olumlu ifadeler kullanılmalıdır.
• Acele ve telaşlı emirler yerine sakin ifadeler kullanılmalıdır.
• Güven sarsıcı durumlardan(sözlerden,isteklerden) kaçınılmalıdır. Çocuğu başkalarıyla kıyaslamayın, davranışlarından ötürü eleştirmeyin, şiddete (dayağa)baş vurmayın bu tür yaklaşımlar işinizi zorlaştırır ve eğitimini olumsuz yönde etkiler.
• İleri derecede zihinsel engelli çocuklarda konuşma bozukluğu,topluma uyumsuzluk, dikkat vb. problemleri fazladır. Bu çocuklar aileleri tarafından korunmaya muhtaçtırlar.
• İleri derecede zihinsel engeli olan çocuğunuzu dışarı çıkarmanız, normal yaşıtlarının ev dışı ortamlarda görerek yaşayarak öğrendiklerini onun da öğrenmesi için gereklidir. Kendinizi ve çocuğunuzu toplumdan uzak tutmayın.
• Çocuğunuzda hiçbir değişme gözlemiyorsanız yada hiçbir gelişme olmadığını düşünüyorsanız, hiçbir yeni beceri öğrenmiyorsa öğretmeniyle, doktoruyla, diğer anne-babalarla görüşün. Böylece aksayan noktayı, problemi bularak onun eğitiminden en fazla yararlanmasını sağlamış olursunuz.